Fond za ma­nji­ne Cr­ne Go­re ras­pi­sao je mi­mo za­ko­na no­vi kon­kurs za po­dje­lu oko 350.000 eura, sma­tra­ju u ci­vil­nom sek­to­ru. Na zva­nič­nom saj­tu Fon­da za ma­nji­ne, ob­ja­vljen je dru­gi po­ziv za po­dje­lu bu­džet­skih sred­sta­va.
Pre­ma ocje­ni Gra­đan­ske ali­jan­se, ra­di se o kla­sič­nom su­ko­bu in­te­re­sa, jer se u čla­nu dva Za­ko­na o spre­ča­va­nju su­ko­ba in­te­re­sa na­vo­di da „Su­kob in­te­re­sa po­sto­ji kad pri­vat­ni in­te­res jav­nog funk­ci­o­ne­ra uti­če ili mo­že uti­ca­ti na ne­pri­stra­snost jav­nog funk­ci­o­ne­ra u vr­še­nju jav­ne funk­ci­je”.
To, ka­ko sma­tra­ju u ovoj NVO, ja­sno na­vo­di na za­klju­čak da čla­no­vi Uprav­nog od­bo­ra Fon­da, ko­ji su pred­sjed­ni­ci ma­njin­skih sa­vje­ta, se­bi do­dje­lju­ju no­vac, jer od­bor od­lu­ču­je o pro­jek­ti­ma i ogrom­ne su­me upu­ću­je na ra­ču­ne upra­vo sa­vje­ta.
Pred­sjed­nik Ma­ti­ce mu­sli­man­ske Av­dul Kur­pe­jo­vić re­kao je da sve dok se ne pro­mi­je­ni sa­da­šnji per­so­nal­ni sa­stav Uprav­nog od­bo­ra Fon­da, dok se ne pro­mi­je­ni na­čin raz­ma­tra­nja i od­lu­či­va­nja o fi­nan­si­ra­nju pro­je­ka­ta, Fond po­sto­ji sa­mo for­mal­no, jer sred­stvi­ma ras­po­la­žu pred­sjed­ni­ci ma­njin­skih sa­vje­ta.
– Sa­zna­je se da ne­ki pred­sjed­ni­ci i se­kre­ta­ri ma­njin­skih sa­vje­ta pri­ma­ju vi­so­ke mje­seč­ne na­kna­de za vr­še­nje funk­ci­ja, a u jav­no­sti ni­je­su po­zna­ti re­zul­ta­ti ra­da tih sa­vje­ta. Isto ta­ko, ne­ki ma­njin­ski sa­vje­ti iz Fon­da fi­nan­si­ra­ju mno­ge ma­ni­fe­sta­ci­je i dru­ge ob­li­ke dje­lo­va­nja, umje­sto iz sred­sta­va ko­ja do­bi­ja­ju za ostva­ri­va­nje za­kon­skih nad­le­žno­sti. Za sa­da­šnje sta­nje u do­me­nu ostva­ri­va­nja Usta­vom za­jem­če­nih pra­va pri­pad­ni­ka ma­njin­skih na­ro­da, spro­vo­đe­nja čla­na 79 Usta­va i Za­ko­na o ma­njin­skim pra­vi­ma i slo­bo­da­ma i po­seb­no vr­še­nja nad­zo­ra nad za­ko­ni­to­šću ra­da ma­njin­skih sa­vje­ta i Fon­da, po čla­nu 33 i 39 a Za­ko­na o ma­njin­skim pra­vi­ma i od­red­ba­ma Za­ko­na o dr­žav­noj upra­vi, od­go­vor­no je Mi­ni­star­stvo za ljud­ska i ma­njin­ska pra­va kao i Od­bor za ljud­ska pra­va i slo­bo­de Skup­šti­ne – ka­zao je Kur­pe­jo­vić.
Ka­ko sma­tra, po­što po­sla­ni­ci DPS-a i SDP-a ne pri­hva­ta­ju utvr­đi­va­nje sta­tu­sa ma­njin­skog na­ro­da ni­ti pro­mje­ne u ras­po­dje­li sred­sta­va Fon­da, na­mjer­no se na te­ret sred­sta­va ma­njin­skih na­ro­da ostva­ru­ju na­ci­o­nal­ni in­tre­si srp­skog na­ro­da u Cr­noj Go­ri.
– I ne­u­stav­no i ne­za­ko­ni­to Srp­ski na­ci­o­nal­ni sa­vjet, ko­ji ni­je ma­njin­ski, tre­ti­ra kao ma­njin­ski, jer je upi­san u evi­den­ci­ju ko­ju vo­di Mi­ni­star­stvo po čla­nu 34 Za­ko­na o ma­njin­skim sa­vje­ti­ma, kao ma­njin­ski, da bi uče­stvo­vao u ras­po­dje­li sred­sta­va Fon­da. Za mi­ni­stra Mi­ni­star­stva za ljud­ska i ma­njin­ska pra­va ni­je ne­u­stav­no to što je upu­tio jav­ni po­ziv, i ob­ja­vio ga u Slu­žbe­nom li­stu, Sr­bi­ma Cr­ne Go­re da osnu­ju ma­njin­ski sa­vjet – ka­že Kur­pe­jo­vić.
On sma­tra da su sa­vje­ti ma­njin­skih na­ro­da po­se­ban in­sti­tu­ci­o­nal­ni ob­lik or­ga­ni­zo­va­nja pri­pad­ni­ka ma­njin­skih na­ro­da ko­ji se osni­va­ju po čla­nu 79 tač­ki 13 Usta­va i čla­nu 33 Za­ko­na o ma­njin­skim pra­vi­ma i slo­bo­da­ma i kao ta­kvi se po­seb­no fi­nan­si­ra­ju iz dr­žav­nog bu­dže­ta.
– Iz is­ku­stva pe­to­go­di­šnjeg ra­da ma­njin­skih sa­vje­ta u pr­vom man­da­tu i na­stav­ka ra­da u dru­gom man­da­tu vi­di se da ve­o­ma ma­li dio sred­sta­va sa­vje­ti ko­ri­ste na­mjen­ski za ostva­ri­va­nje za­ko­nom pro­pi­sa­nih nad­le­žno­sti, a pre­te­žan dio ne­na­mjen­ski tro­še za za­kup kan­ce­la­ri­ja, pla­ća­nje oba­vlja­nja ad­mi­ni­stra­tiv­nih i bla­gaj­nič­kih po­slo­va, is­pla­tu na­kna­da za vr­še­nje funk­ci­ja pred­sjed­ni­ka i se­kre­ta­ra i još ne­kih čla­no­va (Sa­vjet mu­sli­man­skog ma­njin­skog na­ro­da i di­je­lom Hr­vat­ski na­ci­o­nal­ni sa­vjet), a za ostva­rivs­nje nad­le­žno­sti ko­ri­ste sred­stva Fon­da i za fi­nan­si­ra­nje is­tra­ži­vač­kih pro­je­ka­ta – re­kao je Kur­pe­jo­vić.
Ka­ko je pod­vu­kao, nov­ča­nim sred­stvi­ma Fon­da za za­šti­tu i ostva­ri­va­nje ma­njin­skih pra­va stvar­no ras­po­la­žu pred­sjed­ni­ci ma­njin­skih sa­vje­ta i Srp­skog na­ci­o­nal­nog sa­vje­ta.
– Pred­sjed­ni­ci mu­sli­man­skog i hr­vat­skog ma­njin­skog i Srp­skog na­ci­o­nal­nog sa­vje­ta su čla­no­vi Uprav­nog od­bo­ra Fon­da, a bo­šnjač­ki i rom­ski ima­ju svo­je pred­stav­ni­ke pre­ko ko­jih uče­stvu­ju u ras­po­la­ga­nju sred­stvi­ma Fon­da. Da je to ta­ko po­tvr­đu­je i kon­sta­ta­ci­ja u Iz­vje­šta­ju o ra­du Fon­da u ko­jem se ka­že da „pri­sno” sa­ra­đu­ju ma­njin­ski sa­vje­ti sa Uprav­nim od­bo­rom Fon­da. Dru­gim ri­je­či­ma, pred­sjed­ni­ci ma­njin­skih sa­vje­ta upra­vlja­ju Fon­dom i ras­po­la­žu nje­go­vim sred­stvi­ma – ci­je­ni Kur­pe­jo­vić.
Sma­tra da se pred­sjed­ni­ci ma­njin­skih sa­vje­ta, po­taj­no, do­go­vo­re ko­li­ko ko­me pri­pa­da sred­sta­va, a oni di­rek­tiv­no pre­no­se ko­mi­si­ja­ma pred­lo­ge ko­ji i sa ko­li­ko nov­ca pro­je­kat fi­nan­si­ra­ti.
– Krč­me sred­stva Fon­da. Ne­po­bit­na je či­nje­ni­ca da Fond po­sto­ji sa­mo for­mal­no, a stvar­no to je Fond pred­sjed­ni­ka ma­njin­skih sa­vje­ta i Srp­skog na­ci­o­nal­nog sa­vje­ta – ocje­nju­je Kur­pe­jo­vić.
M.V.


Bje­že od su­štin­skih pro­mje­na

Ka­ko je re­kao Av­dul Kur­pe­jo­vić, na­mjer­no se od­ba­cu­ju cje­lo­vi­to usa­gla­ša­va­nje Za­ko­na o ljud­skim i ma­nji­skim pra­vi­ma sa Usta­vom i neo­p­hod­ne iz­mje­ne i do­pu­ne u ci­lju uspje­šni­jeg ostva­ri­va­nja Usta­vom za­jem­če­nih pra­va pri­pad­ni­ci­ma ma­njin­skih na­ro­da.
Ka­ko sma­tra, bje­ži se i od pro­mje­na per­so­nal­nog sa­s­ta­va Uprav­nog od­bor Fon­da za ma­nji­ne, vr­še­nja nad­zo­ra nad ra­dom ma­njin­skih sa­vje­ta i na­mjen­skog tr­o­še­nja sred­sta­va, te uva­ža­va­nja pri­mjed­bi Dr­žav­ne re­vi­zor­ske in­sti­tu­ci­je.
– Mi­ni­star­stvo i ti­me Vla­da su išli pre­ma Skup­šti­ni sa­mo sa jed­nim seg­men­tom umje­sto sa cje­lo­vi­tom iz­mje­nom i do­pu­nom od­lu­ke o osi­va­nju fon­da. Kao da se na­mjer­no ta­ko htje­lo, jer su pret­po­sta­vlja­li da to ne­će pro­ći i da se pro­du­ža­va sa­da­šnje sta­nje još naj­ma­nje tri mje­se­ca ili u ne­do­gled. Iako sam svje­stan da ova uka­zi­va­nja ne­će ima­ti po­zi­tiv­ne efek­te, sa­vjest i in­te­res ma­njin­skih na­ro­da mi na­la­žu da ka­žem sve što ide u pri­log sre­đi­va­nja neo­dr­ži­vog sta­nja u ovom do­me­nu dru­štva, ko­ja je ve­o­ma bit­no – po­ru­čio je Kur­pe­jo­vić.